Ang mga pangunahing salik sa pag-unlad ng estado ng Hausa ay ang mga sumusunod:
* Ang pagdating ng mga nomadic na grupo mula sa hilaga. Ang mga grupong ito, na kinabibilangan ng mga Fulani, Kanuri, at Tuareg, nagdala ng mga bagong ideya at teknolohiya sa rehiyon, at nag-ambag sa pag-unlad ng agrikultura at kalakalan.
* Ang pag-usbong ng mga lungsod-estado. Ang mga lungsod tulad ng Kano, Katsina, at Zaria ay naging mga sentro ng kalakalan at kultura, at nagsimulang umunlad ang mga pamahalaang lokal.
* Ang pagtanggap ng Islam. Ang Islam ay ipinakilala sa Hausa sa ika-14 na siglo, at mabilis itong kumalat sa rehiyon. Ang relihiyon ay nagbigay ng isang karaniwang batayan ng pagkakakilanlan, at nakatulong sa pag-uugnay ng mga magkakaibang grupo ng mga tao.
Ang estado ng Hausa ay hindi isang solong, pinag-isang estado hanggang sa ika-19 na siglo, nang ang mga Fulani, sa ilalim ng pamumuno ni Usman dan Fodio, ay nagsimulang mag-unlad ng isang imperyo na nagsaklaw sa karamihan ng rehiyon ng Hausa.
Samakatuwid, ang pagtatatag ng estado ng Hausa ay isang kumplikadong proseso na kinasasangkutan ng maraming iba't ibang mga indibidwal at pangyayari.