Narito ang ilan sa mga pangunahing teorya:
1. Teorya ng Plate Tectonics:
* Ito ang pinaka-tinatanggap na teorya sa kasalukuyan. Ipinaliliwanag nito na ang Earth ay binubuo ng mga malalaking plate na patuloy na gumagalaw.
* Ang Pilipinas ay matatagpuan sa isang rehiyon na tinatawag na "Ring of Fire", kung saan nagtatama ang ilang mga plate. Ang pagbangga ng mga plate na ito ay nagdulot ng pagtaas ng lupa mula sa ilalim ng dagat, na nagresulta sa pagbuo ng mga isla ng Pilipinas.
2. Teorya ng Volcanic Activity:
* Ang Pilipinas ay isang volcanic archipelago, ibig sabihin, maraming bulkan sa loob nito.
* Ang mga bulkan ay nabuo mula sa magma na umaangat mula sa ilalim ng lupa. Ang patuloy na pagsabog ng mga bulkan ay nagdulot ng pagbuo ng mga lupaing nasa ibabaw ng dagat, na naging mga isla ng Pilipinas.
3. Teorya ng Coral Reefs:
* Ang mga coral reef ay mga kolonya ng maliliit na nilalang na tinatawag na polyps.
* Ang patuloy na paglaki ng mga coral reefs ay nagresulta sa pagbuo ng mga malalaking kalupaan na nasa ibabaw ng dagat, na kalaunan ay naging mga isla ng Pilipinas.
4. Teorya ng Sedimentation:
* Ang sedimentation ay ang proseso kung saan ang mga sediment ay naipon sa ilalim ng dagat.
* Ang patuloy na pag-iipon ng mga sediment ay nagdulot ng pagbuo ng mga lupaing nasa ibabaw ng dagat, na naging mga isla ng Pilipinas.
5. Teorya ng Continental Drift:
* Ang teoryang ito ay nagsasaad na ang mga kontinente ay dating magkakakabit, at naghiwalay dahil sa paggalaw ng mga tectonic plate.
* Ang Pilipinas ay maaaring dating bahagi ng ibang kontinente na naghiwalay at naging isang archipelago.
Ang mga teoryang ito ay hindi eksklusibo sa isa't isa, at posibleng magkasama silang nag-ambag sa pagbuo ng Pilipinas. Ang patuloy na pag-aaral at pananaliksik ay nagpapatunay na ang Pilipinas ay isang complex na bansa na may isang rich geological history.